Sağım hijyenik koşullarda gerçekleşti-rilmelidir. Gerçi işletme hijyenine uyulan bir işletmede, sağım hijyeninin önemi kavranmış demektir. Sağım hijyeninin ilk aşamasını sağım- cının, sağım başlıklarının ve meme başlarının temizliği oluşturur. Meme başlarının temizliğinde dikkat edilecek en önemli hususlardan biri, temizlenen meme başlarının ıslak bırakılmamasıdır. Bir başka ifade ile sağımdan önce meme başları yıkanıp kurulanmalıdır. İşletmede ön süt alınıyor, yani esas sağımdan önce her meme başından birkaç damla süt ayrı bir kaba sağılıp inceleniyorsa, sütü normal olmayan inek veya hiç olmazsa şüphe uyandıran meme başı/başları ayrı sağılmalıdır. Normal sağımda elde edilen süt hızla ve herhangi bir şey bulaştırılmadan soğut-ma kabına aktarılmalı ve soğutulmalıdır. Çalışanların hijyeni Çiğ süt sağımını ve ilgili işlemleri gerçekleştiren kişiler sağıma uygun temiz kıyafetler giymelidirler. Sağımcı, sağımdan önce ellerini yıkamalı ve sağım boyunca temiz tutmalıdır. Bunu sağlamak için sağımın yapıldığı yerin uygun bir bölgesine el ve küçük ekipmanların yıkanabileceği bir düzenek kurulmalıdır. Çalışanlar mümkünse sağım esnasında eldiven giymelidir. Sağım bittikten sonra bu eldivenler atılmalı, kesinlikle tekrar kullanılmamalıdır. Üretim Hijyeni Çiğ süte su ve ağız sütü dahil hiçbir madde katılmamalıdır. Hasta hayvanlar ile antibiyotik uygulanmış inekler en son sağılmalı ve sütleri diğer hayvanların sütlerine karıştırılmamalıdır.
Sütün kalitesini belirleyen unsurlar Sütün kalitesi;
• Mikroorganizma yükü,
• Kalıntı ve bulaşanlar (İlaç, antibiyo-tik, vb.) içerip içermediği,
• Besin maddeleri içeriği,
• Süte koruyucu maddeler katılıp katılmadığı,
• Sütün fiziksel özellikleri,
• Sütün mastitisli (meme yangılı) süt ile bulaşık olup olmadığı gibi hu-suslar tarafından belirlenir.
Kaliteliteli Süt Üretiminin Temel Koşulları
• Sağılan inek sağlıklı olmalıdır.
• İnek doğru rasyonlarla yeterli şekilde beslenmelidir.
• Sağım öncesinde meme başları temizlenmeli ve kurulanmalıdır. Kağıt havlu bu amaca uygun bir malzemedir.
• Sürüde haftada veya iki haftada bir mastitis testi uygulanmalıdır.
• Sağıma başlamadan önce meme başlarındaki ilk süt ayrı bir kaba sağılmalı (ön sağım) ve bu tüketilmemelidir. Bu süt bulaşma kaynağı olmayacak şekilde ortamdan uzaklaştırılmalıdır. • Sağım tamamlandıktan sonra meme başlarına daldırma veya püskürtme yoluyla dezenfeksiyon uygulanmalıdır. Bunun için uygun dezenfektanlar, önerilen şekilde kullanılmalıdır.
• Mastitisli olan veya antibiyotik tedavisi gören inekler diğer ineklerden sonra ve sütleri önce sağılan süte karışmayacak şekilde sağılmalıdır. Bu hayvanlardan elde edilen süt mümkünse uygun bir yolla imha edilmelidir.
